Zzp’er in het onderwijs, mag dat wel?
Ja, ook in het onderwijs mogen zzp’ers ingezet worden. Er zijn uiteraard wel criteria om rekening mee te houden.
Geen gezagsverhouding
Gebruik een modelovereenkomst om er zeker van te zijn dat er geen sprake is van loondienst / schijnzelfstandigheid. Flexonderwijs faciliteert de meest actuele overeenkomst.
Werk vanuit expertise
De Belastingdienst ziet doceren als de kernactiviteit van de instelling Het is daarom van belang dat de zzp’er een specifieke expertise bezit en/of uitvoert. Inval en interim vallen hieronder.
Zzp’er als ondernemer
Volgens De Belastingdienst moet een zzp’er een ondernemer zijn. Hij/zij heeft meerdere opdrachtgevers per kalenderjaar. Dit kan met korte en lange opdrachten ingevuld worden.
Voorkom inbedding
Minister van Gennip wil deze wet in 2026 doorvoeren. Er is echter nog geen zekerheid dat deze wet er komt. De wet houdt in dat je de faciliteiten van de werkgever niet mag gebruiken.
Veelgestelde vragen
Hoe zit het met het "moeten" volgen van een rooster
De opdrachtgever mag geen rooster(wijzigingen) opleggen aan de opdrachtnemer. In de theorie (en praktijk) moet de zzp’er zelf mogen bepalen wat hij wanneer, waar en hoe uitvoert. Het mag voor zich spreken dat een onderwijsprofessional niet zo snel voor kiest om buiten schooltijd en op een willekeurige plek de taak uit te oefenen. Dat wil niet automatisch zeggen dat hij een rooster ‘moet’ volgen maar dat hij een rooster ‘wil’ volgen. In gezamenlijk overleg mag er wel een specifiek rooster gevolgd worden.
Hoe zit het met de vrije vervanging?
‘Vrije vervanging’ is net als ‘geen werkgeversgezag’ één van de voorwaarden waar aan voldaan moet worden. Het is dus geen ‘en’ maar ‘of’. Aangezien vrije vervanging in het onderwijs minder wenselijk is, wordt er vaak gekozen voor ‘geen werkgeversgezag’. Uiteraard kan dit, indien wenselijk, aan de overeenkomst worden toegevoegd.
De wetgeving omtrent tijdelijke contracten
Wet werk en zekerheid (WWZ)
Deze wet (2015) wordt ook wel eens de “
Flexwet” genoemd. De wet is bedoeld om het ontslagrecht sneller te maken en de rechtspositie van flexwerkers te versterken. De wet is niet gericht op zzp maar op loondienst en stelt regels aan het gebruik maken van tijdelijke dienstverbanden.
Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB)
De WWZ is sterk aangepast door de WAB (2020). Het doel van de WWZ was om vaste contracten aan te moedigen en tijdelijke krachten juist te ontmoedigen. Dat lukte toch niet, dus moet het weer anders middels de WAB. De aanpassingen moeten de positie van de werknemers met een flexibel contract verbeteren.
En toen waren er zzp’ers..
De groep die bewust voor flexibiliteit kiest, groeit. Zij zijn bereid zekerheid in te leveren om zo de meerwaarde te zijn die het onderwijs zoekt. Deze groep doet dit als zelfstandige zodat ze zonder afhankelijkheid van bureaus gevonden en ingezet kunnen worden. Dit scheelt in vele gevallen ook nog extra kosten!
De wetgeving omtrent zzp’ers in het onderwijs
WAB geldt niet voor zzp’ers
De WAB heeft puur betrekking op arbeidscontracten en dus niet op zzp-contracten. De wet is zelfs gunstig voor de “echte” zzp’er omdat het minder voordelig is iemand in tijdelijke dienst te nemen.
VAR wordt DBA
Omdat tijdelijke contracten steeds vaker door zzp’ers uitgevoerd werden, werd de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) vervangen door de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA). Dit was nodig om schijnzelfstandigheid te voorkomen.
De grijze gebieden van de DBA
Er is veel ophef rondom de DBA. De regels zijn onduidelijk en handhaving vanuit de overheid blijkt onmogelijk. De overheid startte in 2021 een pilot (webmodule) waarvan de uitkomst aan “een volgend kabinet” is. Ondertussen horen we in 2022 dat men het heeft over ‘geen inbedding’ en ‘verplichte aov’. Wordt vervolgd..
Dus? Wat is nu verstandig?
Vanuit je eenmanszaak in het onderwijs werken mag volgens de wet mits er geen sprake is van schijnzelfstandigheid. Om dit te voorkomen is een goede modelovereenkomst geen werkgeversgezag van groot belang!
Mocht er gehandhaafd worden (update ’22: vanaf begin 2025) dan wordt er gekeken naar eventuele kwaadwillendheid. Met een juiste overeenkomst en het naleven daarvan is kwaadwillendheid ver te zoeken. Is er toch sprake van kwaadwillendheid dan krijgt de organisatie alsook de zelfstandige een waarschuwing. Daarna volgt pas een boete van ongeveer 3ton.
Handig: extra informatie
Uurtarief & prijsafspraken
Zzp’ers bepalen zelf hun tarief. Flexonderwijs bepaalt daarom geen ‘uurtarief’. Wel geven we uitleg over wat een ‘omgerekend lerarensalaris’ is. Het is aan de school en de zzp’er om samen – vanuit de opdracht – een passend uurtarief overeen te komen.
Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG)
In het onderwijs is een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) verplicht. Zzp’ers via Flexonderwijs moeten in het bezit zijn van een VOG die niet ouder is dan zes maanden. De school is verplicht deze op te vragen net als het laten ondertekenen van een eigen verwerkersovereenkomst (AVG).
Diploma’s
Diploma’s die geüpload zijn op de profielen worden gecontroleerd en voorzien van een groen vinkje als deze overeenkomen. Scholen (met een bestuursaccount) kunnen deze diploma’s inzien na toestemming van de zzp’er. Zo bewaken we ieders privacy.
