Op 10 mei 2023 deelde Minister Wiersma een initiatief tot wetsvoorstel (download PDF) waarmee een einde gemaakt moet worden aan “de wildgroei van flexcontracten”. Volgens de Minister “zorgt een contract voor binding met een school, en daar heeft iedereen wat aan”.
Het wetsvoorstel samengevat
- Vaststelling strategisch personeelsbeleid. (eenmaal in de vier jaar door gezaghebbende)
- Beperking externe inhuur. (totale kosten mogen niet boven de 5% van de ontvangen lumpsum middelen)
Eerste reacties uit het veld
De reacties van schoolbesturen, po-raad en vo-raad zijn duidelijk.
“Een oplossing voor een niet bestaand probleem” en “Schoolbesturen hekelen Wiersma’s flexwet voor de bühne”. Ook op sociale media (link Jan-Willem Duim) gonsde het van verbazing en vragen. “Iedereen een vast contract, prima.. maar wat als de mensen niet willen?”, “Is dit een manier om het lerarentekort op te lossen?”, “een contract bindt mensen aan een school, foei!”, “Zzp’ers zijn eerder de oplossing dan de schuld, zij kunnen de kosten aan inhuur juist drukken mits zonder tussenpartij” en “Een nieuwe risico-regel-reflex”
Zzp'ers zonder tussenpartij
De overheid wil graag dat de externe inhuur beperkt wordt, zodat men in loondienst komt. Wat mij hierin het meeste stoort, is dat zzp’ers en bureaus op één hoop worden gegooid. Terwijl juist zzp’ers ervoor kunnen zorgen dat de invloed van bureaus beperkt wordt. Als klap op de vuurpijl benoemt de minister (volgens mij geheeld onterecht) dat wildgroei van flex en zzp gestopt moet worden.
Onderzoek onder de zzp'ers
Het onderzoek met betrekking tot deze vraag geeft het volgende antwoord.. Mocht er een verbod op zzp’ers in het onderwijs komen, dan is maar 9 procent van de zelfstandigen bereid in loondienst te komen. De overige 91 procent verlaat het onderwijs definitief. Oftewel … als dit wetsvoorstel doorgaat, wordt het lerarentekort groter! En hiermee vanzelfsprekend ook de kwaliteit van het onderwijs.
Uitslag

Internetconsultatie
Gelukkig is er een mogelijkheid om van je te laten horen. Het ministerie van OCW heeft een wetsvoorstel strategisch personeelsbeleid voorgelegd voor internetconsultatie. In totaal zijn 75 openbare reacties op deze consultatie. Flex heeft uiteraard ook van zich laten horen, help jij mee? Dat kan nog tot en met 18 juni 2023.
Enkele handige weetjes voor het geval je niet alleen met “ik sluit mij aan bij de opmerkingen van Flexonderwijs” wilt reageren.
- In 2021 gaven gemeenten 16,5% van hun totale personeelsbudget uit aan externe inhuur en tijdelijke contracten. In 2020 was dit nog 15,5% (klik voor bron).
- Het ministerie van Financiën heeft in 2021 15,1% besteed aan externe inhuur (klik voor bron).
- Externe inhuur bij het Ministerie van OCW in 2022 bedraagt in totaal 15,5% van de totaalkosten (klik voor bron)
- In het onderwijs bedraagt het percentage externe inzet VO 3,9% en PO 3,8% in 2021. (het wetsvoorstel, pagina 15) (klik voor bron)
- In 2020 heeft de SP een soortgelijk wetsvoorstel gedaan (Roemernorm) voor de externe inzet bij de overheid ... toen naar 10%. Alle partijen stemden in, ook de VVD(-minister). Nu drie jaar later, is de norm voor overheidsinstanties nog niet gehaald en wordt de norm voor het onderwijs, waar de cijfers beduidend lager, zijn op 5% gezet (klik voor bron)
- Men heeft het over een totaalbedrag aan externe inhuur en verzaakt hier onderscheid te maken tussen kosten van personen en kosten van een bureau. Zonder dit onderscheid is het ongepast met de vinger naar de zzper (die juist zonder bureau werken) te wijzen
- Externe inhuur, mits als aanvulling ingezet, helpt personeel in loondienst te behouden.
- De noodzaak ontbreekt (klik voor de bron)
- Het wetsvoorstel grijpt in op het stelsel van arbeidsvoorwaardenvorming.
- De voorstellen maken een ongerechtvaardigde inbreuk op artikel 23 van de Grondwet .
- De voorstellen zijn in strijd met internationale verdragen.
- Het weren van zzp'ers zorgt voor een groter tekort. 92,2% van de onderwijszzp'ers gaan werken buiten het onderwijs. Koren op de molen van de bureaus, want door schaarste groeit afhankelijkheid en prijs.